MAM DOŚĆ! - Syndrom BurnOut

Wypalenie zawodowe, syndrom „BurnOut” uważa się za chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Coraz więcej osób cierpi z tego powodu. W pracy codziennie mamy do czynienia z sytuacjami stresowymi, które mogą przyczynić się do wypalenia zawodowego. Grunt to wiedzieć, jak rozpoznać pierwsze syndromy i jak temu zapobiegać.

Wypalenie zawodowe rozpatruje się z trzech poziomów. W ujęciu makro jest to długotrwały stres odczuwalny w pracy, z którym pracownik nie potrafi sobie poradzić. Po pewnym czasie pracownik poddaje się, przestaje walczyć, odpierać czynniki stresogenne i wypala się. Na poziomie człowiek – społeczeństwo wypalenie jest skutkiem niedopasowania oczekiwań społeczeństwa wobec jednostki, czyli wiąże się z niedopasowaniem zadań wynikających z pełnienia roli społecznej.  W ujęciu mikro jest skutkiem niedopasowania oczekiwań pracownika wobec jego pracy  a aktualną sytuacją zawodową. Jeżeli ta rozbieżność jest duża, pracownik zaczyna odczuwać pustkę, brak spełnienia, apatię, złość i inne objawy syndromu wypalenia zawodowego.

            Pierwszym objawem wypalenia zawodowego jest uczucie wyczerpania oraz osłabienie organizmu. Weekendy nie wystarczają żeby zregenerować energię i wrócić z pozytywnym nastawieniem do pracy. Kolejnym etapem jest wycofanie się. Pracownik nie ma ochoty aby angażować się w sprawy firmy oraz pracowników. Pojawiają się pierwsze reakcje emocjonalne: agresja słowna, cynizm, negowanie zdania innych. Dodatkowo zauważa się spadek formy na poziomie kreatywności, zaangażowania, motywacji do pracy. Bardzo często osoba, która wypaliła się zawodowo, przeżywa wahania nastroju, od agresji do smutku. Kiedy problem nie zostanie rozpoznany w odpowiednim czasie, może dojść do reakcji psychosomatycznych. Wtedy też bardzo często pracownik zaczyna mieć problemy ze zdrowiem: problemy ze snem, spadek odporności, obniżenie sprawności seksualnej, problemy z sercem i układem trawiennym. Ostatnim i szczególnie niebezpiecznym etapem wypalenia jest faza tak zwanej desperacji, która może doprowadzić do depresji, uzależnień lub nawet samobójstwa.

            Wystąpienie pierwszych objawów wypalenia zawodowego jest sygnałem do zmiany podejścia do wykonywanej pracy oraz do samego siebie. Należy przede wszystkim rozpoznać czynniki stresogenne i dążyć do ich eliminacji. Dodatkowo pracownik sam musi  zadbać o swój komfort psychiczny i kondycję fizyczną. Dlatego tak ważne są: higiena snu, aktywność fizyczna, przerwy w pracy, dodatkowe aktywności po pracy np. hobby, wypracowywanie własnych technik radzenia sobie ze stresem czy nawet zatroszczenie się o sympatyczną atmosferę w pracy i dużą dawkę śmiechu. Natomiast pracodawca  może zadbać o przyjazne otoczenie w pracy, zakupić zielone rośliny,  przestrzegać racjonalnych godzin pracy swoich pracowników, zapewnić nowe wyzwania dla pracowników. Wszystkie te czynniki wpływają pozytywnie na rozładowanie stresu i samopoczucie pracownika. Warto też popracować nad swoją świadomością, zatrzymać się na chwilę i odpowiedzieć samemu sobie, czego się chce, jakie się ma priorytety. Czasem należy podjąć odważne decyzje i coś zmienić. Trzeba pamiętać, że jeśli robi się to, co się lubi i dodatkowo związane jest to z zainteresowaniami, to szanse na wypalenie są znacznie mniejsze.